Ο ηλεκτρισμός στην Κύπρο πρωτοεμφανίστηκε το 1903 με την εγκατάσταση, από την τότε αποικιακή Αγγλική Κυβέρνηση, μιας ηλεκτρογεννήτριας για τις ανάγκες του Κυβερνήτη στη Λευκωσία. Μια δεύτερη ηλεκτρογεννήτρια εγκαταστάθηκε μετά από λίγο καιρό στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας.

Το αγαθό του ηλεκτρισμού, άρχισαν να το απολαμβάνουν σταδιακά οι Κύπριοι από το 1912 και μετά, όταν άρχισε η παραγωγή και η δημόσια διάθεσή του σε ευρύτερη εμπορική κλίμακα. Πρωτοπόρα πόλη ήταν η Λεμεσός, στην οποία ιδρύθηκε εταιρεία ηλεκτρισμού με ηλεκτρογεννήτριες.  Τον αμέσως επόμενο χρόνο, ιδρύθηκε η Ηλεκτρική Εταιρεία Λευκωσίας, και ακολούθησαν αρκετά χρόνια αργότερα (από το 1922 και μετά) και άλλες πόλεις και αγροτικά κέντρα (πχ Μόρφου, Πλάτρες, Πεδουλάς, Λεύκαρα, Παραλίμνι).

Η ίδρυση της ΑΗΚ

Τα πρώτα δίκτυα διανομής (χαμηλής τάσης), εγκαταστάθηκαν στα κέντρα πόλεων και συνδέθηκαν στις ηλεκτρογεννήτριες που υπήρχαν, για σκοπούς ηλεκτροφωτισμού και τροφοδοσίας μικρού αριθμού καταναλωτών.

Μέχρι το 1952 που ιδρύθηκε η Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, η διάδοση του ηλεκτρισμού στο νησί συνεχιζόταν με πολύ αργό ρυθμό, ενώ ο εξηλεκτρισμός της υπαίθρου ήταν ουσιαστικά ανύπαρκτος.

Ο πιο πάνω τρόπος παραγωγής και διανομής του ηλεκτρισμού ήταν αντιοικονομικός, δεν επέτρεπε τη γρήγορη εξάπλωσή του και τη συμβολή του στην ανάπτυξη της οικονομίας του τόπου. Την ιδανική λύση στο πρόβλημα, θα έδινε η εγκαθίδρυση ενός κεντρικού οργανισμού για την κάλυψη των αναγκών ηλεκτροδότησης ολόκληρης της Κύπρου.

Έτσι, στις 30 Οκτωβρίου 1952 ιδρύθηκε η Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ), που είχε την ευθύνη για την παραγωγή, μεταφορά και διανομή του ηλεκτρισμού.  Η ΑΗΚ τα πρώτα δύο χρόνια της ίδρυσής της προχώρησε στην απαλλοτρίωση των μικρών ηλεκτρικών επιχειρήσεων όλων των πόλεων της Κύπρου, ώστε να αρχίσει η μεγάλη προσπάθεια εξηλεκτρισμού του νησιού.

Οι ηλεκτροπαραγωγοί σταθμοί

Το 1953 εγκαθιδρύθηκε ο πρώτος ηλεκτροπαραγωγός σταθμός στη Δεκέλεια με χρηματοδότηση της Κυβέρνησης. Με τη λειτουργία του σταθμού Δεκέλειας, είχαν κατασκευαστεί και οι βασικές γραμμές μεταφοράς που θα συνέδεαν τον σταθμό με τις κυριότερες πόλεις. Έτσι, κατασκευάστηκαν οι γραμμές Δεκέλειας-Λευκωσίας, Δεκέλειας-Λάρνακας, Λάρνακας-Λεμεσού κλπ. Απ’ εδώ και πέρα, η ανάπτυξη της ΑΗΚ προχώρησε με γοργά βήματα, ιδιαίτερα μετά την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1960.

Με την όλο και μεγαλύτερη ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας, οι απαιτήσεις σε ηλεκτρική ενέργεια αυξήθηκαν. Ενώ το 1952, η Αρχή ηλεκτροδοτούσε μόνο τις πόλεις της Λευκωσίας και Λεμεσού, το 1954 αύξησε σε 11 τις ηλεκτροδοτούμενες πόλεις και χωριά και το 1960 ο αριθμός αυτός έφτασε τις 100 πόλεις και χωριά, με την ανάλογη αύξηση των γραμμών Μεταφοράς, Υποσταθμών Μεταφοράς και Δικτύου και Υποσταθμών Διανομής.

Η ΑΗΚ προχώρησε στην κατασκευή και δεύτερου ηλεκτροπαραγωγού σταθμού στη Μονή, η πρώτη φάση του οποίου ολοκληρώθηκε το 1966 και η τελευταία (τρίτη) το 1976. Παράλληλα το δίκτυο μεταφοράς και διανομής αναβαθμίστηκε στα κέντρα πόλεων και επεκτάθηκε σημαντικά, εξηλεκτρίζοντας σταδιακά τις Κοινότητες σε όλη την κυπριακή επικράτεια.

Μετά τα τραγικά γεγονότα του 1974, ακολούθησε εκ νέου μία αλματώδης ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας, καθιστώντας αναγκαία την ανέγερση νέου ηλεκτροπαραγωγού σταθμού, ο οποίος θα μπορούσε να ανταποκριθεί στην αυξανόμενη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και θα αντικαθιστούσε τις πρώτες και αντιοικονομικές πλέον μονάδες του πρώτου σταθμού στη Δεκέλεια. Έτσι, δίπλα στον παλιό σταθμό στη Δεκέλεια, το 1980 ξεκίνησαν οι εργασίες ανέγερσης της πρώτης φάσης του νέου ηλεκτροπαραγωγού σταθμού, του Δεκέλεια Β, ο οποίος ολοκληρώθηκε σε τρία στάδια το 1993. Η κατεδάφιση του παλιού σταθμού στη Δεκέλεια έγινε το 2002 μετά από λειτουργία 40 χρόνων.

Ο Σταθμός στο Βασιλικό

Το 1997 άρχισαν οι εργασίες για την ανέγερση ενός νέου ηλεκτροπαραγωγού σταθμού στην περιοχή Βασιλικού. Η πρώτη φάση του Ηλεκτροπαραγωγού Σταθμού Βασιλικού, αποτελούμενη από δύο ατμοηλεκτρικές μονάδες παραγωγής και έναν αεριοστρόβιλο ανοικτού κύκλου, λειτούργησε το 2000. Στη συνέχεια, εγκαταστάθηκε και λειτούργησε τρίτη ατμοηλεκτρική μονάδα το 2004, καθώς και δύο μονάδες αεριοστροβίλων συνδυασμένου κύκλου το 2010 και 2011.  Επιπρόσθετα, στη Δεκέλεια, εγκαταστάθηκαν και τέθηκαν σε εμπορική λειτουργία  μηχανές εσωτερικής καύσης τα έτη 2009 και 2010.

Η καταστροφική έκρηξη στη ναυτική βάση στο Μαρί στις 11/7/2011 κατέστρεψε σχεδόν ολοσχερώς τον Ηλεκτροπαραγωγό Σταθμό Βασιλικού.

Τότε ξεκίνησε ένας τιτάνιος αγώνας στην ΑΗΚ για πλήρη επιδιόρθωση και επαναφορά σε λειτουργία του Ηλεκτροπαραγωγού Σταθμού Βασιλικού. Είναι αδιαμφισβήτητα ένα μεγάλο επίτευγμα ότι σε διάστημα μόλις δύο ετών έγινε πλήρης ανοικοδόμηση του Σταθμού και, μέχρι το καλοκαίρι του 2013, όλες οι μονάδες παραγωγής του είχαν τεθεί σε πλήρη λειτουργία.

Ανεξάρτητες Ρυθμιζόμενες Δραστηριότητες

Σύμφωνα με Ευρωπαϊκή οδηγία και σχετικές αποφάσεις της ΡΑΕΚ το 2014, η ΑΗΚ έχει διαχωριστεί σε τέσσερις Βασικές Ανεξάρτητες Ρυθμιζόμενες Δραστηριότητες και τη Διεύθυνση Μη Ρυθμιζόμενων δραστηριοτήτων. Η κάθε Βασική Ρυθμιζόμενη Δραστηριότητα οργανώνει τα τμήματά της ανεξάρτητα ώστε να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις νέες ανάγκες της αγοράς. Ο λειτουργικός διαχωρισμός των δραστηριοτήτων της ΑΗΚ διασφαλίζει την ισότιμη αντιμετώπιση όλων των συμμετεχόντων στην αγορά, την πλήρη διαφάνεια και την αποφυγή σταυροειδών επιδοτήσεων.  Η Μεταφορά και η Διανομή αποτελούν μονοπωλιακές δραστηριότητες με βάση τη Νομοθεσία και ρυθμίζονται από την ΡΑΕΚ, ενώ παραγωγή και προμήθεια δραστηριοποιούνται πλέον στον ελεύθερο ανταγωνισμό.

Νέα μονάδα στο Βασιλικό

Το Φεβρουάριο 2022 υπογράφηκε το συμβόλαιο για την 6^η Μονάδα Αεριοστροβίλων Συνδυασμένου Κύκλου στον Ηλεκτροπαραγωγό Σταθμό Βασιλικού με συνολική μέγιστη δυναμικότητα 160MW. Η νέα μονάδα παραγωγής αναμένεται να τεθεί σε εμπορική λειτουργία πριν την καλοκαιρινή περίοδο του  2024. Η μονάδα θα έχει ως κύριο καύσιμο το φυσικό αέριο, αλλά θα μπορεί να λειτουργεί και με διυλισμένο πετρέλαιο (diesel), ως εναλλακτικό καύσιμο.

Η ΑΗΚ σήμερα

Φέτος συμπληρώνονται 70 χρόνια από την ίδρυση της ΑΗΚ. Ο τομέας της ενέργειας, τόσο διεθνώς όσο και στην Κύπρο, αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις και η ΑΗΚ καλείται να ανταποκριθεί στο συνεχώς μεταβαλλόμενο εξωτερικό περιβάλλον και τις εντεινόμενες απαιτήσεις των ενδιαφερομένων μερών.

Η ΑΗΚ διαθέτει ένα σύγχρονο και αξιόπιστο σύστημα μεταφοράς. Το Δίκτυο Μεταφοράς αποτελεί τη σπονδυλική στήλη του ηλεκτρικού συστήματος της ΑΗΚ, αφού διασυνδέει τους ηλεκτροπαραγωγούς σταθμούς με το δίκτυο διανομής. Το δίκτυο αυτό αποτελείται από 62 υποσταθμούς μεταφοράς, 1150 χιλιόμετρα εναερίων γραμμών υψηλής τάσης και 212 χιλιόμετρα υπογείων καλωδίων.

Το Σύστημα Διανομής της ΑΗΚ, το οποίο συνδέει τους σταθμούς μεταφοράς με τα υποστατικά κατανάλωσης φορτίου, αποτελείται από 6.266 υποσταθμούς διανομής, 10.849 εναέριους μετασχηματιστές, 11.264 χλμ υπογείων καλωδίων και 16.358 χλμ εναερίων γραμμών.

Πράσινη ενέργεια

Με βάση απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για μετάβαση στην οικονομία του μηδενικού άνθρακα (μηδενικές εκπομπές ρύπων) μέχρι το 2050, ώστε να καταστεί η Ευρώπη πρώτη κλιματικά ουδέτερη περιοχή της υφηλίου, δρομολογήθηκε η ενσωμάτωση της πράσινης ενέργειας όπου διαδραματίζει σημαντικό ρόλο ο καταναλωτής.  Αυτός μετατρέπεται πλέον σε ενεργό πελάτη, ο οποίος παράγει σχεδόν τις κατά μέσο όρο δικές του ενεργειακές ανάγκες.

Με βάση τα πιο πάνω, το δίκτυο μεταμορφώνεται από ένα σύστημα με καλώδια σε μια πλατφόρμα αμφίδρομης ροής ενέργειας και πληροφοριών. Με τον τρόπο αυτό, το Σύστημα Διανομής καθίσταται η κινητήριος δύναμη της ενεργειακής μετάβασης. Οι πτυχές στις οποίες βασίζεται η μεταμόρφωση του Δικτύου Διανομής, στον νέο του ρόλο, είναι η μετεξέλιξη του δικτύου, των επιχειρησιακών συστημάτων και του σχεδιασμού του, ώστε να μπορεί να υποστηρίζει την απαιτούμενη παρατηρησιμότητα, προβλεψιμότητα και λήψη αποφάσεων σε πραγματικό χρόνο.

Οι κύριες δράσεις οι οποίες συνδέονται με τα πιο πάνω και βρίσκονται υπό υλοποίηση, είναι συνοπτικά οι ακόλουθες:

• Σύνδεση και ενσωμάτωση των ΑΠΕ στο σύστημα

• Εφαρμογή Συστήματος MDMS (Meter Data Management System) – Σύστημα Καταγραφής και Διαχείρισης Μετρητικών Δεδομένων

• Μαζική εγκατάσταση 400.000 έξυπνων μετρητών μέχρι το 2026
• Εγκατάσταση Συστήματος Ελέγχου και Παρακολούθησης του Δικτύου και Προηγμένης Διαχείρισης του (SCADA/ADMS)
• Εκσυγχρονισμός εξοπλισμού και αυτοματοποίηση
• Μελέτη για τον ανασχεδιασμό του δικτύου και τη μετεξέλιξη του τη δεκαετία 2021-2030

Πρωταγωνιστής το Βασιλικό

Σήμερα, περίπου το 65% της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας προέρχεται από τον Ηλεκτροπαραγωγό Σταθμό Βασιλικού και το 35% από τον Ηλεκτροπαραγωγό Σταθμό Δεκέλειας. Στον Ηλεκτροπαραγωγό Σταθμό Μονής, όπου οι ατμοηλεκτρικές μονάδες έχουν απενεργοποιηθεί, υπάρχουν μόνο εφεδρικές μονάδες (τέσσερεις αεριοστρόβιλοι ανοικτού κύκλου), κυρίως για σκοπούς αντιμετώπισης υψηλής ζήτησης ή/και έκτακτων περιστατικών.

Το καύσιμο που χρησιμοποιείται στις μονάδες παραγωγής της ΑΗΚ είναι το μαζούτ (σε όλες τις μονάδες του Ηλεκτροπαραγωγού Σταθμού Δεκέλειας και τις ατμοηλεκτρικές μονάδες του Ηλεκτροπαραγωγού Σταθμού Βασιλικού) και το ντίζελ (σε όλους τους αεριοστρόβιλους των ΗΣ Βασιλικού και Μονής). Με εξαίρεση τον αεριοστρόβιλο ανοικτού κύκλου στον Ηλεκτροπαραγωγό Σταθμό Βασιλικού, σε όλες τις υπόλοιπες μονάδες παραγωγής του εν λόγω σταθμού βρίσκεται σήμερα σε τελικό στάδιο το έργο της μετατροπής/αναβάθμισής τους, προκειμένου να είναι έτοιμες να λειτουργήσουν με φυσικό αέριο όταν αυτό θα καταστεί διαθέσιμο στο νησί.

Σημαντικές συμμετοχές

Η ΑΗΚ συμμετέχει με ποσοστό 30% στο μετοχικό κεφάλαιο της κοινοπραξίας που έχει δημιουργηθεί για την κατασκευή και λειτουργία των απαραίτητων υποδομών παραλαβής και αποθήκευσης υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΦΑ). Η χρήση φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή θα συμβάλει στη μείωση κατά 25%-30% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, με μείωση στο κόστος αγοράς αντίστοιχων δικαιωμάτων, καθώς και μείωση στις εκπομπές των βιομηχανικών ρύπων οξειδίων του αζώτου, οξειδίων του θείου και σκόνης.

Καθώς έχουμε απόλυτη εξάρτηση στην παραγωγή ενέργειας από το πετρέλαιο, είμαστε ευάλωτοι στις αυξήσεις της τιμής του στη διεθνή αγορά. Για το λόγο αυτό, η ΑΗΚ κάνει προσπάθειες για μείωση της εξάρτησής μας από τα ορυκτά καύσιμα και προωθεί τις ΑΠΕ. Εκτός από το φωτοβολταϊκό πάρκο στο Τσέρι, η ΑΗΚ ξεκίνησε την κατασκευή νέου φωτοβολταϊκού πάρκου ισχύος 12MW στην περιοχή Ακρωτηρίου στη Λεμεσό. Επίσης, στο πλαίσιο κοινοπραξίας μεταξύ ΑΗΚ και Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου, έχει ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός της ανάπτυξης μεγάλου φωτοβολταϊκού πάρκου στην περιοχή Αχερά.

Παράλληλα, η ΑΗΚ, αξιοποιώντας την τεχνογνωσία και εμπειρία της και σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, προχωρά με την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε περισσότερα των τετρακοσίων σχολείων της Κύπρου. Επίσης έχει σχεδόν ολοκληρωθεί το έργο εγκατάστασης λαμπτήρων LED στον οδικό φωτισμό παγκύπρια.

Επενδύσεις σε άλλους τομείς

Πέρα από την παραγωγή, μεταφορά, διανομή και προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, στο πλαίσιο της αναπτυξιακής της πολιτικής, η ΑΗΚ επενδύει σε μια σειρά άλλων τομέων όπως αυτός της αφαλάτωσης, όπου η ΑΗΚ διαθέτει υψηλού επιπέδου τεχνογνωσία. Η ΑΗΚ λειτουργεί από το 2014 τη Μονάδα Αφαλάτωσης στον Ηλεκτροπαραγωγό Σταθμό Βασιλικού, με δυνατότητα παραγωγής 60.000 κυβικών μέτρων πόσιμου νερού τη μέρα, βοηθώντας σημαντικά το υδατικό ισοζύγιο της Κύπρου αφού όλη η παραγωγή διοχετεύεται στο Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων.

Επιπρόσθετα, η ΑΗΚ πρωτοπορεί στηρίζοντας  την προσπάθεια εισαγωγής της ηλεκτροκίνησης στη χώρα μας. Η υπηρεσία e-charge έχει δημιουργηθεί από την ΑΗΚ πριν επτά χρόνια, με στόχο οι ιδιοκτήτες ηλεκτρικών οχημάτων να έχουν πρόσβαση σε αξιόπιστη φόρτιση του οχήματός τους σε χώρους δημόσιας χρήσης. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν σε λειτουργία 31 σταθμοί παγκύπρια και προγραμματίζεται η αγορά ακόμη 40 σταθμών φόρτισης, οι οποίοι θα εγκατασταθούν στη συνέχεια.

Ο ανταγωνισμός κίνητρο εξέλιξης για την ΑΗΚ

Φέτος συμπληρώνονται 70 χρόνια από την ίδρυση της ΑΗΚ. Η Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου ιδρύθηκε στις 30 Οκτωβρίου 1952 και είχε την ευθύνη για την παραγωγή, μεταφορά και διανομή του ηλεκτρισμού στη χώρα. Είναι ένας οργανισμός δημοσίου δικαίου που συνέδεσε την πορεία του με την πρόοδο και ανάπτυξη της Κύπρου. Σήμερα, εφτά δεκαετίες μετά, για την ΑΗΚ ζητούμενα στο ανταγωνιστικό περιβάλλον είναι επιχειρηματική λογική, ευελιξία, αποτελεσματικότητα, εξωστρέφεια και πελατοκεντρική προσέγγιση. Για το χθες, το σήμερα και το αύριο, μας μίλησε η πρόεδρος της Αρχής, Δέσποινα Παναγιώτου Θεοδοσίου.

Πώς είναι να βρίσκεται κάποιος επικεφαλής ενός οργανισμού τόσο σημαντικού για τον τόπο, όπως η ΑΗΚ;

Ξεκάθαρα η ευθύνη είναι μεγάλη και οι απαιτήσεις υψηλές, για έναν Οργανισμό ζωτικής σημασίας και δημοσίου οφέλους, που ανήκει στους Κύπριους πολίτες. Μέσα σε μια εποχή συνεχών ενεργειακών μεταβολών και νέων δεδομένων, στόχος είναι να παραμείνει η ΑΗΚ πρωταγωνιστής στον ενεργειακό χάρτη της χώρας.

Μπροστά μας έχουμε ένα δρόμο που ορίζεται από μεγάλες προκλήσεις, όπως το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, η επέκταση της αξιοποίησης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), η έλευση του Φυσικού Αερίου, η υλοποίηση του επενδυτικού προγράμματος εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης υποδομών. Είναι προκλήσεις που επιβάλλουν αλλαγές και ταχύτατες προσαρμογές. Που αναδεικνύουν νέα χαρακτηριστικά, όπως επιχειρηματική λογική, ευελιξία, αποτελεσματικότητα, εξωστρέφεια και πελατοκεντρική προσέγγιση. Σε ένα ευρύτερο περιβάλλον απειλών αλλά και ευκαιριών στον τομέα μας, μαζί με το Διοικητικό Συμβούλιο και τους ανθρώπους της ΑΗΚ, είμαστε εδώ ώστε να θωρακίσουμε τον Οργανισμό απέναντι στις απειλές και να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες που θα παρουσιαστούν. Να εργαστούμε μεθοδικά, με σεμνότητα, αλλά και αυτοπεποίθηση, προετοιμάζοντας την ΑΗΚ της επόμενης μέρας.

Με τη δεξαμενή τεχνογνωσίας, εμπειρίας, εξειδίκευσης και επαγγελματισμού των ανθρώπων του Οργανισμού και στην κατεύθυνση της αλλαγής, πιστεύω πως θα πετύχουμε τους στόχους μας, ως ένας καθετοποιημένος Οργανισμός, στο πλαίσιο πάντοτε του Λειτουργικού Διαχωρισμού.

Ικανότητα προσαρμογής

Τι μεταφέρει στο σήμερα και το αύριο η πολύχρονη ιστορία της ΑΗΚ;

Η ΑΗΚ, μέσα στα σχεδόν 70 χρόνια της πορείας της, έχει συνδεθεί με την πρόοδο και ανάπτυξη της Κύπρου. Έχει δώσει την ενέργειά της στον τόπο και τους ανθρώπους του, δίνοντας σταθερή ώθηση στην οικονομία και αποτελώντας τον ‘πυλώνα αναφοράς’ σε αυτό που αποκαλούμε ποιότητα ζωής.

Ένας Οργανισμός με πολύ ισχυρό κοινωνικό μέρισμα μεταφέρει μέσα στο χρόνο τη θέληση για εξέλιξη. Εξέλιξη ανθρώπινου δυναμικού και υποδομών που είναι αναγκαία και επιβεβλημένη προκειμένου να αντιμετωπίζει με επιτυχία τις συνεχείς μεταβολές και τις νέες προκλήσεις στον ενεργειακό τομέα.

Τι καθόρισε το DNA του οργανισμού και ποιο είναι αυτό;

Αναμφίβολα η ικανότητα προσαρμογής είναι αυτή που καθόρισε τον Οργανισμό, την ιστορική του πορεία, αλλά και το πώς προετοιμάζεται για το μέλλον. Η εξέλιξη άλλωστε προϋποθέτει προσαρμογή και η ΑΗΚ για να είναι σε θέση να υπηρετεί το ρόλο και την αποστολή της οφείλει να κάνει έγκαιρα τις απαραίτητες αλλαγές.

Η ελευθεροποίηση της αγοράς

Πώς η ΑΗΚ αντιμετωπίζει την ελευθεροποίηση του τομέα της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας;

Βλέπουμε τον ανταγωνισμό ως νέα σημαντική πρόκληση και ταυτόχρονα κίνητρο για να βελτιωνόμαστε. Το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας δημιουργεί νέα δεδομένα για την ΑΗΚ καθώς, η ΑΗΚ Παραγωγή και η ΑΗΚ Προμήθεια, καλούνται πλέον να επιχειρήσουν σε μη μονοπωλιακές συνθήκες. Κάτι που προϋποθέτει επιχειρηματική λογική, ταχύτητα αντίδρασης και ευελιξία.

Σε ένα περιβάλλον που συνεχώς μεταβάλλεται, ο εφησυχασμός αποτελεί μεγάλη απειλή.  Γι’ αυτό η ΑΗΚ, εντός του θεσμικού πλαισίου του δημόσιου χαρακτήρα της, αλλάζει ώστε να μπορεί να ανταποκρίνεται αποτελεσματικά στις νέες ανάγκες του συνόλου των καταναλωτών και των πελατών της. Ο επερχόμενος ανταγωνισμός στην παραγωγή και την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, δημιουργεί για την ΑΗΚ μια νέα απαίτηση εξέλιξης, μέσα από τη συνεχή αναβάθμιση υποδομών, εξοπλισμού και υπηρεσιών.

Όραμά μας ένα πράσινο ενεργειακά μέλλον

Τι κάνει η ΑΗΚ για την πράσινη ενέργεια;

Όραμά μας είναι ένα πράσινο ενεργειακά μέλλον.  Γι’ αυτό και η ΑΗΚ υλοποιεί ένα πολύπλευρο αναπτυξιακό επενδυτικό πρόγραμμα που περιλαμβάνει: αναβάθμιση των Δικτύων Μεταφοράς και Διανομής, ανάπτυξη και υλοποίηση έργων ΑΠΕ, εκσυγχρονισμό τεχνολογικού και μηχανολογικού εξοπλισμού, συμμετοχή στην εταιρεία υποδομών Φυσικού Αερίου, εγκατάσταση συστημάτων προστασίας του περιβάλλοντος.

Ο τομέας των ΑΠΕ έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς κοινός στόχος είναι η σταδιακή απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και η μείωση των εκπομπών θερμοκηπιακών αερίων.

Μετά το πρώτο φωτοβολταϊκό πάρκο στην Κύπρο, αυτό της ΑΗΚ που βρίσκεται στο Τσέρι από το 2014, η ΑΗΚ προωθεί την ανάπτυξη και αδειοδότηση αριθμού νέων φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων. Πρόσφατα έχουν ξεκινήσει οι εργασίες κατασκευής της πρώτης φάσης του μεγάλου φωτοβολταϊκού πάρκου στο Ακρωτήρι Λεμεσού, συνολικής ισχύος 12MW. Παράλληλα, προχωρά η αδειοδότηση για πρόσθετα έργα ΑΠΕ με τελικό στόχο οι ΑΠΕ να έχουν σημαντική συνεισφορά στο ενεργειακό μείγμα της ΑΗΚ

Παράλληλα, η ΑΗΚ αξιοποιώντας την τεχνογνωσία και εμπειρία της και σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, προχωρά με την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων στα περισσότερα σχολεία της Κύπρου. Σχετικά με την πρόοδο του έργου, ήδη βρισκόμαστε στο 50% με ορίζοντα ολοκλήρωσης εντός του ερχόμενου καλοκαιριού.

Η κρίση από το ουκρανικό

Βρισκόμαστε σε μια δύσκολη κατάσταση στην Κύπρο. Πριν καλά καλά σταθεί στα πόδια της η οικονομία ήρθε ο κορωνοϊός και τώρα η κρίση στην Ουκρανία. Πώς βλέπει η ΑΗΚ την κατάσταση;

Η πανδημία του κορωνοϊού και, πιο πρόσφατα, η εμπόλεμη κατάσταση στην Ουκρανία, έχουν οδηγήσει σε μια σημαντική αύξηση της τιμής των καυσίμων στη διεθνή αγορά. Φυσικά το πρόβλημα είναι παγκόσμιο και δεν αφορά μόνο στην Κύπρο. Για το μέλλον δεν είναι ρεαλιστικό να γίνουν ασφαλείς προβλέψεις, ειδικά όσο το ευρύτερο διεθνές περιβάλλον στον ενεργειακό τομέα παραμένει ασταθές και ευμετάβλητο.

Παρά τη διάχυτη αβεβαιότητα, η ΑΗΚ έχει καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για τη μείωση των συνεπειών στους καταναλωτές. Με σχετικές αποφάσεις έχει προσφέρει μείωση στα τιμολόγιά της, σε δύο ξεχωριστές περιόδους κατά τα τελευταία περίπου δύο χρόνια, που αναλογεί σε ποσό €56 εκατ. Το εν λόγω ποσό έχει ουσιαστικά επιστραφεί από την ΑΗΚ πίσω στην Κοινωνία και στην Οικονομία του τόπου.

Ο Οργανισμός επιδιώκει να ανταποκριθεί στις εύλογες απαιτήσεις του κοινωνικού συνόλου για όσο το δυνατό φθηνότερο ρεύμα. Πάντα λαμβάνοντας υπόψη τα όρια των οικονομικών δυνατοτήτων του που δεν είναι ανεξάντλητα. Η ΑΗΚ πρέπει να είναι σε θέση να συνεχίσει να υλοποιεί το αναγκαίο αναπτυξιακό της πρόγραμμα (όπως π.χ. αναβάθμιση και επέκταση του Δικτύου Μεταφοράς και Διανομής, ανάπτυξη και υλοποίηση έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, προετοιμασία για τη λειτουργία της ανταγωνιστικής αγοράς, μετατροπή μονάδων παραγωγής για χρήση και Φυσικού Αερίου κα), έτσι ώστε να διασφαλίζεται η αξιοπιστία του συστήματος Παραγωγής, Μεταφοράς, Διανομής και Προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας.

Στο σημείο αυτό έχει ενδιαφέρον να δούμε πως διαμορφώνεται η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας που πληρώνει ο καταναλωτής. Όπως είναι γνωστό, η Κύπρος και η ΑΗΚ εισάγουν το σύνολο των αναγκών τους σε καύσιμα από το εξωτερικό. Η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας αφορά κυρίως στο κόστος καυσίμου και στο κόστος αγοράς δικαιωμάτων θερμοκηπιακών αερίων.

Αναγνωρίζοντας ότι είμαστε σε μεγάλο βαθμό εξαρτώμενοι από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα, με συνεπακόλουθο να είμαστε επίσης εκτεθειμένοι σε οποιεσδήποτε διακυμάνσεις παρατηρούνται στις διεθνείς αγορές, πιστεύουμε πως ένα σημαντικό μέτρο είναι η αύξηση της παραγωγής από ΑΠΕ και ιδιαίτερα από φωτοβολταϊκά συστήματα. Επίσης, θέση του Οργανισμού είναι ότι πρέπει να επιτραπεί το συντομότερο στην ΑΗΚ Παραγωγή και στην ΑΗΚ Προμήθεια να έχουν συμβάσεις με ανεξάρτητους προμηθευτές και ανεξάρτητους παραγωγούς, αντίστοιχα καθώς αυτό θα οδηγήσει σε μείωση των τιμών στους καταναλωτές.

Καταρτισμένο προσωπικό

Ποια ιστορία – περιστατικό ή περιστατικά σας έχουν μείνει αξέχαστα;

Στο περιορισμένο χρονικό διάστημα που ασκώ τα καθήκοντά μου, χωρίς αμφιβολία ξεχωρίζω την καθημερινή προσπάθεια που κάθε άνθρωπος του Οργανισμού καταβάλει ώστε να έχουμε, όσο το δυνατό απρόσκοπτα, το αγαθό της ηλεκτρικής ενέργειας. Κάτι φαινομενικά τόσο απλό, όπως το πάτημα ενός διακόπτη που θα φέρει φως ή θα δώσει ρεύμα σε μια συσκευή, έχει έναν απίστευτο βαθμό πολυπλοκότητας.

Η παραγωγή, μεταφορά, διανομή και προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας περιλαμβάνει ιδιαίτερα σύνθετες διαδικασίες και δομές υποδομών που τις υποστηρίζει ένα εξαιρετικά καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό. Για να μπορούμε λοιπόν όλοι μας να απολαμβάνουμε το αγαθό του ηλεκτρισμού, κάποιοι άλλοι συμπολίτες μας δίνουν κάθε μέρα τη δική τους ‘ενέργεια ευθύνης’. Ένα πολύτιμο άυλο κεφάλαιο της ΑΗΚ και του τόπου.

Ένας δημόσιος οργανισμός των Κυπρίων

Η ΑΗΚ, όπως σημειώνουν από την Αρχή, «είναι ένας οργανισμός δημοσίου δικαίου που ανήκει στο σύνολο όλων των Κυπρίων πολιτών και ενεργεί στα πλαίσια του νόμου που διέπουν τη λειτουργία του, ακολουθώντας πιστά τους κανόνες χρηστής διοίκησης.

H ευθύνη της Αρχής, ως πάροχος ηλεκτρικής ενέργειας, επεκτείνεται πολύ πιο πέρα από την κύρια αποστολή της, την αξιόπιστη παροχή ενέργειας με ποιοτικές υπηρεσίες στους 600.000 περίπου πελάτες της. Έχει, επίσης, ευθύνη να κτίσει ένα καλύτερο μέλλον για όλους εφαρμόζοντας καλές πρακτικές στους κύριους τομείς διοίκησης με πλήρη συμμόρφωση με τον νέο Κώδικα Δημόσιας Διακυβέρνησης, που αποβλέπει μεταξύ άλλων στην χρηστή διοίκηση και στη μεγιστοποίηση της αξίας των παρεχόμενων υπηρεσιών».

 

 

Προσθέτουν πως, «οι συνεχείς και εντατικές προσπάθειες της Διοίκησης και Διεύθυνσης του Οργανισμού, στο πλαίσιο της στρατηγικής του για το σχεδιασμό και εφαρμογή ενός αποτελεσματικού και ανθρωποκεντρικού συστήματος διαχείρισης βασισμένου σε διεθνή πρότυπα ποιότητας, ασφάλειας & υγείας, περιβάλλοντος, διαχείρισης κινδύνου και επιχειρησιακής συνέχειας, διασφαλίζει τη συνεχή βελτίωση και τη συμμόρφωση με τις πολύπλοκες απαιτήσεις των ρυθμιστικών και εποπτικών αρχών. Η εποπτεία του συστήματος από τις επιτροπές του Διοικητικού Συμβουλίου και τα πολλαπλά συστήματα ελέγχου και ανασκόπησης των αποτελεσμάτων, διασφαλίζουν την βέλτιστη αποτελεσματικότητα και την ικανοποίηση των στρατηγικών σκοπών και στόχων του Οργανισμού σε συνεχή βάση.

ΕΙΚΟΝΑ 12

Στόχος της ΑΗΚ είναι η συνεχής αναβάθμιση των υπηρεσιών και της εξυπηρέτησης που προσφέρει στους πελάτες της, παραμένοντας μια οικονομικά υγιής και δρώσα επιχείρηση. Ικανή να ανταποκρίνεται στις προκλήσεις των καιρών, μέσα από την υλοποίηση του επενδυτικού-αναπτυξιακού της σχεδιασμού, η ΑΗΚ αποτελεί τον στέρεο πυλώνα ενέργειας που χρειάζεται η Κύπρος», Υπογραμμίζουν από την Αρχή.

Ο άθλος μετά την έκρηξη στο Μαρί

Ποια είναι η πιο σημαντική στιγμή ή στιγμές σε αυτή την πολύχρονη πορεία;

Πολλές είναι οι στιγμές που με τον τρόπο τους έχουν σφραγίσει την πορεία της ΑΗΚ. Ίσως η πιο σημαντική είναι η έκρηξη στη ναυτική βάση στο Μαρί, τον Ιούλιο του 2011, που μέσα στη μεγάλη καταστροφή που έφερε στη Κύπρο, κατέστρεψε επίσης ολοσχερώς τον Ηλεκτροπαραγωγό Σταθμό Βασιλικού.

Αυτό ήταν ένα ιστορικό ορόσημο για την ΑΗΚ που επανακαθόρισε τη σχέση της με την κυπριακή κοινωνία. Αφετηρία ενός τιτάνιου αγώνα και μιας πρωτοφανούς προσπάθειας των ανθρώπων του Οργανισμού να αποκατασταθεί το ταχύτερο δυνατό η ηλεκτροδότηση και να επαναλειτουργήσει ο Ηλεκτροπαραγωγός Σταθμός. Χρειάστηκαν μόνο δύο χρόνια για την πλήρη ανοικοδόμηση του Σταθμού και, μέχρι το καλοκαίρι του 2013, όλες οι μονάδες παραγωγής του είχαν τεθεί σε εμπορική λειτουργία.

Μια άλλη στιγμή ειδικής σημαντικότητας, είναι αυτή που πλησιάζει το ερχόμενο φθινόπωρο και δεν είναι άλλη από το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην Κύπρο. Τα δεδομένα αλλάζουν και πλέον η ΑΗΚ καλείται να  αναμετρηθεί με τον ανταγωνισμό. Ανοίγει λοιπόν μία νέα πρόκληση εξέλιξης για τον Οργανισμό με αποδέκτη τον Κύπριο καταναλωτή.

Κοντά στην κοινωνία από την ίδρυσή της

Πόση σημασία δίνει ο οργανισμός στην εταιρική κοινωνική ευθύνη. Πώς μεταφράζεται αυτό σε πράξη και δράσεις;

Η ΑΗΚ, ως ένας οργανισμός δημοσίου οφέλους που ανήκει στην κοινωνία, πέραν της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και μέσα στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής του Ευθύνης, στηρίζει προγράμματα και δράσεις με θετικό κοινωνικό αντίκρισμα.

Αυτά καλύπτουν τους τομείς της Υγείας, του Περιβάλλοντος, της Ασφάλειας, της Ενέργειας, της Κοινωνίας, της Εταιρικής Διακυβέρνησης, της Παιδείας, του Αθλητισμού και Πολιτισμού.

Για την ΑΗΚ, η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη αποτελεί πυλώνα της πολιτικής της ESG (περιβάλλον, κοινωνία, διακυβέρνηση) και περιλαμβάνεται στην καθημερινή της διαχείριση, στις δραστηριότητες, στη φιλοσοφία και στην αναπτυξιακή  στρατηγική της.  Λαμβάνει υπόψη δεοντολογικές, κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές πτυχές, καθώς επίσης και τη σχέση της με τους εργοδοτούμενους, τους προμηθευτές και τους πελάτες και με όλους όσοι επηρεάζονται άμεσα ή έμμεσα από τις δραστηριότητές της.