ΚΕΑΝ – 72 χρόνια

Το χρονικό μιας πετυχημένης πορείας

Η Κυπριακή Εταιρεία Αναψυκτικών Λτδ, γνωστή ως ΚΕΑΝ, έχει αισίως συμπληρώσει εφτά δεκαετίες επιτυχημένης πορείας. Η αρχή έγινε το 1949 από ένα πρωτοπόρο για την εποχή Κύπριο, τον χημικό Τάκη Χριστοδούλου. Επιστρέφοντας στην Κύπρο το 1940, μετά που ολοκλήρωσε τις σπουδές Χημείας στο Καποδιαστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών  ο Τάκης Χριστοδούλου, δεν άργησε να κατασταλάξει στην απόφαση να δημιουργήσει  μια δική του επιχείρηση. Ξεκινά λοιπόν πειράματα και σύντομα καταφέρνει το πρώτο μεγάλο άλμα. Παράγει Σκουώς  και μετά  αεριούχα ποτά με πρώτη ύλη τον χυμό από  κυπριακά πορτοκάλια και λεμόνια, βάζοντας τις βάσεις για μια μεγάλη και επιτυχημένη πορεία.

Η ΚΕΑΝ, εγγεγραμμένη ως KEAN Soft Drinks Ltd καθώς η εγγραφή της έγινε επί Αγγλοκρατίας, κάνει τα πρώτα της βήματα με μηχανήματα που σχεδίασε ο ίδιος ο Τάκης Χριστοδούλου, σύντομα όμως, με την επιτυχία που καταγράφουν τα προϊόντα της στην κυπριακή αγορά, μετατρέπεται σε μια βιομηχανία με λαμπρό μέλλον. Δεν αργεί να συνειδητοποιήσει ότι οι ανάγκες απαιτούν ένα σύγχρονο εργοστάσιο και αυτό επιτυγχάνεται μόλις το 1956. Η πορεία που ακολουθεί είναι ανάλογη, με πρωτιές και πρωτοπορίες, μεταξύ των οποίων και η εισαγωγή της ασυπτικής συσκευασίας Tetra Pak το 1981. Η ΚΕΑΝ είναι η πρώτη εταιρεία που αξιοποιεί στην Κύπρο τη νέα επαναστατική αυτή συσκευασία  εγκυτιώνοντας  φυσικούς χυμούς σε ασυπτική συσκευασία ενός λίτρου και 250 ml διαρκείας ενός έτους .

Σήμερα 72 χρόνια μετά τα πρώτα βήματα το 1949, με ένα τεράστιο χαρτοφυλάκιο που περιλαμβάνει κορυφαίας ποιότητας προϊόντα, η KEAN εκτός απο την πρώτη θέση που έχει στην ντόπια αγορά, έχει δημιουργήσει ένα δραστήριο τμήμα εξαγωγών και εξάγει τα προιόντα της  σε περισσότερες από 50 χώρες στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή, την Άπω Ανατολή, την Αφρική και την Αμερική. Επιπρόσθετα, τα τελευταία χρόνια, η ΚΕΑΝ μεγάλωσε τη γκάμα της με τη πρόσθεση  νέων προϊόντων, μέσω των εταιρειών του Ομίλου της  KEAN Trading Division, KEAN Food Link Ltd και KFL Logistics Ltd. Προσφέρει  στο λιανικό εμπόριο και στον τομέα HORECA της κυπριακής αγοράς κατηγορίες προϊόντων ξηράς αποθήκευσης, συντήρησης και κατάψυξης. Προσφέρονται σειρές προϊόντων από μάρκες όπως η HEINZ, η KRAFT, η AMOY, η HP, η Vitalia, παγωτά και γιαούρτια ΚΡΙ ΚΡΙ, αλλαντικά KRISTI, χυμοί PRIMA, προϊόντα ψαριού VICI και μια τεράστια γκάμα άλλων προϊόντων.

Καθοριστικές στιγμές και αποφάσεις

• 1949 Ίδρυση της ΚΕΑΝ. Η έμπνευση και η ιδέα του Τάκη Χριστοδούλου να αξιοποιήσει τις γνώσεις του για τα αρωματικά φυτά και εσπεριδοειδή της Κύπρου ήταν πρωτοποριακή αλλά συνάμα πολύ δύσκολη να υλοποιηθεί λόγω του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Την απογοήτευσή του τη μετέτρεψε όμως σε κίνητρο και κατάφερε με λίγους συνεργάτες και με μηχανήματα που ουσιαστικά σχεδίασε ο ίδιος με   εφευρετικότητα και αυτοσχεδιασμό, να δημιουργήσει το πρώτο μικρό εργοστάσιο  για την παραγωγή των Σκουώς και αεριούχων αναψυκτικών απο χυμό.

Για να μπορέσει η ΚΕΑΝ να ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση των προϊόντων της, αποφάσισε  τη μεταστέγαση του εργοστασίου σε μεγαλύτερα υποστατικά, με αποτέλεσμα να εργάζεται σε βιομηχανική κλίμακα. Έτσι κτίστηκε το νέο εργοστάσιο με όλες τις σχετικές προδιαγραφές της εποχής. Το εντυπωσιακό με τα δεδομένα της εποχής εργοστάσιο, ολοκληρώθηκε και λειτούργησε τον Ιούλιο 1956. Παράλληλα, την ίδια χρονιά, η ΚΕΑΝ ξεκίνησε να εξάγει προϊόντα της σε χώρες όπως η Αγγλία και η Αίγυπτος.

• 1959 Συμφωνία εμφιάλωσης της Pepsi Cola. Ο Τάκης Χριστοδούλου μαζί με τον Λοΐζο Λουκά δημιουργούν την εταιρεία «Λουκάς & Χριστοδούλου», η οποία εξασφάλισε και την άδεια εμφιάλωσης της Pepsi Cola στην Κύπρο.
• 1967 Δημιουργείται η πρώτη λεμονάδα χωρίς ζάχαρη και θερμίδες, Dietta. Η Dietta της ΚΕΑΝ, ένα πρωτοποριακό ποτό, παρουσιάστηκε επίσημα το 1967. Ήταν το πρώτο αναψυκτικό στην Κύπρο απο χυμό λεμονιού χωρίς πρόσθετη ζάχαρη και ελάχιστες  θερμίδες.
• 1972 Συνεργασία με Canada Dry. Μετά τη διάλυση της εταιρείας «Λουκά & Χριστοδούλου», η ΚΕΑΝ ανέλαβε την εμφιάλωση των αναψυκτικών Sport Cola, Hi Spot και άλλων ποτών της Canada Dry.
• 1981 Συσκευασία Tetra Pak. Η ΚΕΑΝ υπέγραψε συμφωνία με την Tetra Pak για αγορά τεχνολογίας ασηπτικής συσκευασίας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το 1982 να παρουσιάσει τα πρώτα της προϊόντα σε συσκευασίες τύπου Tetra Pak. Επρόκειτο για 100% φυσικούς χυμούς και φρουτοποτά με ζωή ένα χρόνο που χάραξαν ένα νέο δρόμο στη βιομηχανία του είδους.
• 1986 – 1989 Νέες συνεργασίες.

Το 1986, η ΚΕΑΝ υπέγραψε συμφωνία με την J.N.Nichols Ltd για την εισαγωγή του προϊόντος VIMTO στην Κύπρο. Στη συνέχεια και συγκεκριμένα το 1989, υπέγραψε συμφωνία με την αμερικάνικη εταιρεία Royal Crown Cola για εμφιάλωση της RC Cola.

• 2008 Όμιλος εταιρειών. Η ΚΕΑΝ δημιούργησε θυγατρικές εταιρείες με στόχο να διευρύνει τη δραστηριότητα της στον τομέα των τροφίμων επενδύοντας σε νέους κλάδους με μια πλειάδα προϊόντων ψυγείου, κατάψυξης και θερμοκρασίας περιβάλλοντος. Με τη δημιουργία τριών καναλιών εξυπηρέτησης της αγοράς και τριών θυγατρικών εταιρειών, η ΚΕΑΝ πέτυχε στην κυπριακή αγορά την αντιπροσώπευση αναγνωρίσιμων brands όπως προιόντα Heinz, Amoy, Mr. Fish, Vici,   Lea and Perrins και Farley’s, γιαούρτια και παγωτά ΚΡΙ ΚΡΙ κ.α. Επίσης εξυπηρετεί την αγορά HORECA και επαγγελματίες μαζικής εστίασης.

Ιστορικά πρόσωπα

Ο Τάκης Χριστοδούλου (1917 – 1998 ) ήταν το πρώτο παιδί της οικογένειας Ευθυμίου Χριστοδούλου. Παντρεύτηκε την Χρυστάλα Χαραλάμπου Παττίχη  με την οποία απέκτησαν τρία παιδιά. Την Κικούλα, την Καίτη και την Εύη (1951-2019).

Διαπρεπής επιστήμονας και οξυδερκής επιχειρηματίας, ο Τάκης Χριστοδούλου έμεινε χαραγμένος στη μνήμη όσων τον γνώρισαν σαν ένας ευχάριστος, κοινωνικός και ευπροσήγορος άνθρωπος. Ήταν ένας ακούραστος επιστήμονας που κατάφερε να μετουσιώσει σε πράξη όσα έμαθε στο πανεπιστήμιο και στη μετέπειτα πορεία-ζωή του. Δύο πράγματα που ακολουθούσε και εφάρμοζε το βοήθησαν να δημιουργήσει μια πρωτοπόρο βιομηχανία σε ένα χώρο πολύ δύσκολο και ανταγωνιστικό. Έλεγε πάντα, «αν δεν το ξέρεις ψάξε το, μην το αφήσεις να χαθεί». Εξ ου και πάντα μελετούσε και ερευνούσε κάθε ιδέα, από όπου κι αν προερχόταν αυτή. Το δεύτερο ήταν η σχέση που είχε με τους εργαζόμενους στην ΚΕΑΝ. Έλεγε ότι «εδώ δεν έχουμε εργάτες, έχουμε συνεργάτες». Τους ήξερε όλους με το μικρό τους όνομα.

Υπηρέτησε για 23 χρόνια σαν Αντιδήμαρχος Λεμεσού και Πρόεδρος των Δημοτικών  παιδοκομικών σταθμών . Ηταν επίσης Ροταριανός για πολλά χρόνια.

Δεύτερη και τρίτη γενιά στην ΚΕΑΝ

Σήμερα στον όμιλο ΚΕΑΝ είναι ενεργά στελέχη της δεύτερης και τρίτης γενιάς Χριστοδούλου, ως εξής:

• Κικούλα Κότσαπα – Κατέχει τη θέση της Προέδρου του Ομίλου.
• Καίτη Μαρκίδου – Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ομίλου.
• Αριάνα Παπαδοπούλου – θυγατέρα της Εύης Παπαδοπούλου. Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου και Σύμβουλος των Εταιρειών
• Δημήτρης Παπαδόπουλος – γιός της Εύης Παπαδοπούλου. Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου και μέλος της Ομάδας Marketing
• Χριστόδουλος Μαρκίδης – γιος της Καίτη Μαρκίδου. Mέλος του Διοικητικού Συμβουλίου και Διευθυντής Πωλήσεων
• Ρωξάνη Κότσαπα – θυγατέρα της Κικούλας Κότσαπα. Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου.
• Γενικός Διευθυντής του Ομίλου ο Μάριος Κασσάπης.

Διαχρονικό Όραμα

Η ΚΕΑΝ είναι μια από τις πρώτες καθαρά κυπριακές εταιρείες στον τομέα των ταχυκινούμενων καταναλωτικών αγαθών (FMCGs), που  σκοπό έχει να προσφέρει υψηλής ποιότητας προϊόντα, να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της κάθε εποχής, καθώς και να προσφέρει στην κυπριακή κοινωνία και στην οικονομία. Τα βασικά στοιχεία σε αυτό το όραμα επικεντρώνονται στο τρίπτυχο ακεραιότητα, καινοτομία, ποιότητα, όπου ακόμη και σήμερα, μετά από επτά δεκαετίες, διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο.

ΚΕΑΝ και ιστορικά γεγονότα

Η τουρκική εισβολή έπληξε καθοριστικά όλη την κυπριακή βιομηχανία, συνεπώς και την ΚΕΑΝ. Μέσα σε μια μέρα οι πωλήσεις μειώθηκαν δραματικά ενώ απώλεσε και ένα μεγάλο μέρος περιουσιακών στοιχείων, οχήματα διανομής, μεγάλες  ποσότητες  προϊόντων  και πρώτων  υλών και φυσικά την αγορά της κατεχόμενης Κύπρου. Η κατάληψη της Μόρφου και της Αμμόχωστου, περιοχών με μεγάλη παραγωγή εσπεριδοειδών, προκάλεσε έλλειψη προμήθειας πρώτων υλών για την εξασφάλιση των οποίων τώρα η βιομηχανία χυμών έπρεπε να αποταθεί στο εξωτερικό.

Πριν την ανεξαρτησία της Κύπρου, κατά την εποχή του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ, ο κόσμος  αντιμετώπιζε  τα κυπριακά προϊόντα με πνεύμα πατριωτικό. Η ΚΕΑΝ εδραιώθηκε τότε στη συνείδηση των Κύπριων σαν μια δική τους εταιρεία που έπρεπε να στηρίξουν και αυτό όχι τυχαία. Η ΚΕΑΝ απορροφούσε ένα μεγάλο μέρος της ντόπιας αγροτικής παραγωγής, εξασφαλίζοντας εργασία και εισοδήματα σε αρκετό κόσμο και πολλές οικογένειες.

Αρκετές βραβεύσεις

Αρκετά είναι τα βραβεία στις προθήκες της ΚΕΑΝ. Αυτά είναι:

• European Business Awards 2011. Η ΚΕΑΝ επιλέχθηκε και κατατάχθηκε τρίτη στην απονομή βραβείων.
• Business Leader Awards 2017. Η ΚΕΑΝ κέρδισε το βραβείο Business Leader Award στην κατηγορία Βιομηχανία.
• Marketing Excellence Awards 2010. Η ΚΕΑΝ κέρδισε το πρώτο βραβείο στην διοργάνωση Marketing Excellence Awards 2010 για τη συμμετοχή της με τίτλο “The KEAN World of Orange” η οποία ήταν η καμπάνια για τα 60 χρόνια της εταιρείας.
• Έχει επίσης βραβευθεί για την περιβαλλοντική πολιτική της από την Green Dot και την CYMEPA.

Κοινωνική ευθύνη

Η ΚΕΑΝ, ως ένα δραστήριο μέλος της κοινωνίας, έχει αναπτύξει πέντε βασικούς πυλώνες, στο πλαίσιο του προγράμματος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης:

Ελάχιστη σπατάλη πόρων

1. Η ΚΕΑΝ δεν σπαταλά και δεν πετάει τίποτα από τα φρέσκα εσπεριδοειδή που χρησιμοποιεί. Μετά την παραγωγή χυμών και αιθέριων ελαίων, οτιδήποτε απομένει από το φρούτο, χρησιμοποιείται σαν ζωοτροφή από φάρμες και σαν λίπασμα από γεωργούς. Επίσης, έχει προχωρήσει σε μετατροπές στο σχετικό εξοπλισμό έτσι ώστε να ανακτά όλα τα συμπυκνώματα ατμού μειώνοντας τη σπατάλη νερού.

Τα χάρτινα υλικά συσκευασίας από τους προμηθευτές πρώτων υλών έχουνε μπει σε πρόγραμμα ανακύκλωσης, με αποτέλεσμα να μειωθεί το ποσοστό αποβλήτων.

Πράσινη επιχείρηση

2. Η ΚΕΑΝ προσπαθεί να μειώσει στο ελάχιστο τη βιομηχανική επιβάρυνσή της στο περιβάλλον. Στο πλαίσιο αυτό έχει προχωρήσει στην υλοποίηση διάφορων έργων από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Ένα από τα τελευταία έργα που έχουν υλοποιηθεί είναι η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πλαισίων ισχύος 200 kWatt τα οποία έχουν μειώσει τις ανάγκες σε ηλεκτρικό ρεύμα. Επιπλέον εγκαταστάθηκε ηλιακό παραβολικό πάρκο για παραγωγή ατμού και ηλιακού προθερμαντήρα νερού με αποτέλεσμα τη μείωση τις κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων. Έχει προχωρήσει σε συνεργασία με το Υπουργείο Γεωργίας, το Τμήμα Δασών και το Φιλοδασικό Σύνδεσμο η οποία προνοεί δενδροφυτεύσεις κάθε χρόνο σε διάφορα σημεία του νησιού με δέσμευση συντήρησής τους για τρία χρόνια.

Κοινωνική δράση

3. Η ΚΕΑΝ προσφέρει χιλιάδες προϊόντα κάθε χρόνο σε φιλανθρωπικές εκδηλώσεις. Ταυτόχρονα στηρίζει μια πλειάδα από οργανώσεις και συνανθρώπους μας που έχουν ανάγκη. Πρόκειται για μια παράδοση που εφαρμόζει εδώ και 72 χρόνια. Παράλληλα, προωθεί την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση μέσα από ειδικά προγράμματα. Με στόχο τη νέα γενιά, έχει δημιουργήσει το Εco-δρόμιο στο εργοστάσιό της. Εκεί φιλοξενεί καθημερινά παιδιά σχολικής ηλικίας για διασκεδαστικές αλλά και εκπαιδευτικές περιπλανήσεις, προβάλλοντας την προστασία του περιβάλλοντος και της ζωής.

Στήριξη τοπικής οικονομίας

3. Από την ίδρυσή της, το 1949, η ΚΕΑΝ θεωρείται ενεργό μέλος της τοπικής οικονομίας και αναπόσπαστο μέρος της κυπριακής παράδοσης. Γι’ αυτό και είναι προτεραιότητα της εταιρείας να συνεργάζεται με άλλες κυπριακές εταιρείες, τοπικούς προμηθευτές, βιοτέχνες και επαγγελματίες. Εκτός από το να παράγει προϊόντα που παρασκευάζονται στην Κύπρο από Κύπριους, στηρίζει τη γεωργία και τους εσπεριδοκαλλιεργητές της χώρας μας.

Υγιεινή ζωή

5. Η ΚΕΑΝ είναι φανατικός οπαδός του υγιεινού τρόπου ζωής. Φροντίζει να χρησιμοποιεί πάντα τις πιο φυσικές πρώτες ύλες. Προτεραιότητά της είναι να προσφέρει προϊόντα υψηλής ποιότητας, πλούσια σε θρεπτικές αξίες καθώς και να ενθαρρύνει τον δραστήριο, υγιεινό τρόπο ζωής και να προωθήσει την άσκηση.

Ευθύνη, σύνεση, υπευθυνότητα, ποιότητα

Η ΚΕΑΝ συμπληρώσει φέτος μια πετυχημένη πορεία 72 ετών. Η αρχή έγινε το 1949 από τον Τάκη Χριστοδούλου, τον ιδρυτή της εταιρείας. Με σπουδές στη Χημεία, ο νεαρός τότε χημικός, καταφέρνει να δημιουργήσει τα πρώτα αεριούχα ποτά με χυμό από πορτοκάλια και λεμόνια. Σήμερα, εφτά δεκαετίες μετά, η ΚΕΑΝ εξακολουθεί να είναι μια πρωτοπόρος κυπριακή βιομηχανία που ως Όμιλος πλέον εξάγει προϊόντα σε περισσότερες από 50 χώρες. Πάντα όμως ακολουθώντας τα ίδια πρότυπα και αρχές: την ποιότητα, τα σωστά προϊόντα, την απόλυτη συνέπεια και με κοινωνική ευαισθησία. Για το χθες, το σήμερα και το αύριο, μας μίλησε η κ. Κικούλα Κότσαπα, θυγατέρα του Τάκη Χριστοδούλου, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Ομίλου.

Τι μεταφέρει στο σήμερα και το αύριο της ΚΕΑΝ μια ιστορία πέραν των 70 χρόνων;

Εδώ στην εταιρεία μας υπάρχει αξιοκρατία και ισότητα, ανεξάρτητα φύλου. Δεν είναι μόνο ότι  ένα μεγάλο μέρος της ιδιοκτησίας ανήκει σε γυναίκες, αλλά προσπαθούμε να εργαζόμαστε χωρίς διακρίσεις για κανένα. Κι αυτό είναι μέρος της ιστορίας μας, είναι πράγματα που μας ενέπνευσε ο πατέρας μας Τακης Χριστοδούλου. Εκτός από αγαπημένος πατέρας, ήταν ένας άνθρωπος πολύ μελετημένος και μας έμαθε πολλά απ’ όσα  ξέρουμε και ακολουθούμε σήμερα. Έλεγε πάντοτε πως, «εάν δεν το ξέρεις, ψάξε το». Γνώριζε πάρα πολύ καλά το αντικείμενό του και διάβαζε συνεχώς. Ενημερωνόταν για όλες τις τάσεις της βιομηχανίας ανά τον κόσμο και έκανε συνεχώς δοκιμές και πειράματα πάνω σε καινούρια προϊόντα και προπάντων σε νέες πρώτες  ύλες. Και έτσι μπορούσε να προετοιμάζει νέα προϊόντα και πρέπει να πω ότι τα πλείστα από αυτά είχαν επιτυχία.

Τα πρώτα πειράματα

Ο πατέρας σας, ο ιδρυτής της ΚΕΑΝ, Τάκης Χριστοδούλου, ήταν ένας πρωτοπόρος άνθρωπος για την εποχή του. Τι αντιπροσωπεύει για εσάς;

Και από τους λίγους της εποχής εκείνης με πανεπιστημιακό δίπλωμα. Τέλειωσε τις σπουδές του στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο στην Αθήνα λίγο πριν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και απέκτησε πτυχίο στην Χημεία.

Ο ίδιος ήθελε να συνεχίσει τις σπουδές του όμως αναγκάστηκε λόγω του  Πολέμου να επιστρέψει στην Κύπρο. Επιστρέφοντας έφερε μαζί του τη γνώση που απέκτησε και την όρεξή του για δουλειά. Και το όραμά του, φυσικά. Στην αρχή απασχολήθηκε σε διάφορες μικροδουλειές πολύ σύντομα όμως καταστάλαξε σε αυτό που αποτελούσε το όραμά του, να κάμει μια δική του δουλειά.

Στο μεταξύ είχε ήδη αρχίσει ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και όλα ήταν δύσκολα. Η χρηματοδότηση ήταν σχεδόν ανύπαρκτη. Το να εισάγεις μηχανήματα από το εξωτερικό, σχεδόν το ίδιο. Ήξερε όμως και σχεδίαζε μηχανήματα. Τα πρώτα μηχανήματα έγιναν εδώ στην Κύπρο από τον ίδιο. Απλά μηχανήματα βεβαίως. Και έτσι σιγά σιγά μπήκε στον τομέα των χυμών και των αναψυκτικών. Έκαμε τα πρώτα πειράματα με χυμό εσπεριδοειδών, λεμονάδες και πορτοκαλάδες.

Στην πορεία αποφάσισε ότι αυτό ήθελε να κάμει. Σχεδίασε μηχανήματα, κατάφερε να φέρει ορισμένα και από το εξωτερικό, τα πλείστα όμως ήταν κατασκευασμένα στην Κύπρο. Ήταν και λίγο «πρωτόγονα» αν θέλετε, δεν είχαν πολλούς αυτοματισμούς. Ωστόσο με αυτά ξεκίνησε σιγά σίγα βάζοντας τις βάσεις της ΚΕΑΝ και αυτού που έχουμε εμείς σήμερα.

Η ΚΕΑΝ ιδρύθηκε το 1949. Αρχικά μαζί με τον πατέρα μου ήταν ακόμα δύο συνεταίροι διότι την τότε εποχή η εξεύρεση κεφαλαίων ήταν πάρα πολύ δύσκολη. Στην πορεία όμως η οικογένειά μας αγόρασε τις μετοχές τους. Παρέμεινε ένας μικρός συνεταίρος, ο εγγονός του σήμερα, με τον οποίο έχουμε πάρα πολύ καλές και βεβαίως φιλικές σχέσεις.

Πρωτοπορία

Η ΚΕΑΝ παίρνει σάρκα και οστά το 1949, μετά;

Ναι. Το 1949 είναι μια ημερομηνία σημαντική για την οικογένειά μας. Το 1955 η ΚΕΑΝ έγινε  Εταιρεία ΛΤΔ.  Η ΚΕΑΝ ήταν η πρώτη εταιρεία που παρασκεύασε στην Κύπρο αεριούχα ποτά χρησιμοποιώντας χυμό. Δεν υπήρχαν τότε άλλα αεριούχα ποτά εκτός από μερικά που εισάγονταν από την Αγγλία, τα οποία όμως δεν είχαν καμία σχέση με αυτά που παρήγαγε η ΚΕΑΝ με χυμό κυπριακό και γεύσεις κυπριακές.

Ο πατέρας μου χρησιμοποιούσε το χυμό της χυμοποίησης πορτοκαλιών  και λεμονιών που γινόταν στο εργοστάσιο , τα γκρέιπφρουτ ήρθαν αργότερα, και σαν άρωμα χρησιμοποιούσε το αιθέριο έλαιο το οποίο έβγαινε  από τη φλούδα των φρούτων. Τα νέα ποτά άρεσαν πολύ, πρώτα στους κατοίκους της περιοχής της Λεμεσού και στη συνέχεια όλης της Κύπρου.

Μετά, αφού τα πράγματα πήγαιναν καλά, υπήρξε ανάγκη ανέγερσης ενός σύγχρονου για την εποχή, εργοστασίου. Αρχικά οι εργασίες της ΚΕΑΝ είχαν στεγαστεί σε διάφορους μικρούς χώρους προτού τελικά καταλήξουμε εδώ το 1956 στο δικό μας εργοστάσιο.

Υπάρχει μάλιστα και μια ιστορία πίσω από την επιλογή του χώρου. Τότε επειδή η Κύπρος ήταν αγγλική αποικία, έπρεπε να εξασφαλίστεί  άδεια από τις αποικιοκρατικές Αρχές, στην περίπτωσή μας από τον Άγγλο διοικητή  Λεμεσού. Ο πατέρας μου πήγε και τον είδε λέγοντας του ότι σκέφτεται να ανεγείρει ένα νέο εργοστάσιο και θα χρειαστεί τις απαιτούμενες άδειες. «Πολύ ωραία», του είπε. «Εγώ σας συμβουλεύω κύριε Χριστοδούλου να πάτε ανατολικά της Λεμεσού στην Γερμασόγεια που είναι γεμάτη από κήπους εσπεριδοειδών». Και όντως, όλα αυτά που βλέπετε, τότε ήταν κήποι εσπεριδοειδών και κυρίως λεμονιών.

Πήρε τη συμβουλή του ο πατέρας μου και επέλεξε το συγκεκριμένο χώρο, ο οποίος ήταν γνωστός στους Λεμεσιανούς ως το «περιβόλι του Παπά Σολομώντος», το οποίο ήταν προς πώληση. Και το αγόρασε όλο. Μπόρεσε να πάρει ένα δάνειο το οποίο εξυπηρετούσε με θρησκευτική ευλάβεια και κτίστηκε εδώ το εργοστάσιο. Σημειώστε δε πως τότε το σχεδιασμό των εργοστασίων στη Λεμεσό αναλάμβανε το γραφείο Ρούσου και Περικλέους που ήταν πολιτικοί μηχανικοί και αρχιτέκτονες. Και αν προσέξετε όλα τα παλιά εργοστάσια της Λεμεσού είναι λίγο πολύ παρόμοια σε εμφάνιση.

Η τέταρτη στην Ευρώπη…

Επομένως το 1956 είναι το δεύτερο σημαντικό ορόσημο για την εταιρεία. Ποιο ήταν το επόμενο;

Το 1956 η ΚΕΑΝ στεγάστηκε στο νέο εργοστάσιο. Αγοράστηκαν και μηχανήματα από το εξωτερικό και ξεκίνησε μια ανοδική και πετυχημένη πορεία. Αυξήθηκαν οι πωλήσεις και πολύ σύντομα η ΚΕΑΝ καθιερώθηκε ως μια κυπριακή εταιρεία η οποία παρήγαγε ποιοτικά προϊόντα.

Η επόμενη πολύ σημαντική στιγμή για την εταιρεία ήταν το 1981 όταν αποφασίσαμε να προχωρήσουμε με μια τεράστια επένδυση για την εποχή σε μία γραμμή Tetra Pak ασηπτικής συσκευασίας σε χάρτινα κουτιά ενός λίτρου και 250 ml.  Ήταν η πρώτη φορά που μπήκαν στην αγορά της Κύπρου φυσικοί  χυμοί  σε χάρτινη ασηπτική συσκευασία με ένα χρόνο ζωής.  Η ΚΕΑΝ ήταν μάλιστα η τέταρτη βιομηχανία στην Ευρώπη που αξιοποίησε τη συγκεκριμένη τεχνολογία ασηπτικής  συσκευασίας.

Το DNA της ΚΕΑΝ

Να ξανάπαμε λίγο πίσω. Ο χαρακτήρας, το όραμα, ο τρόπος που λειτουργούσε ο πατέρας σας, θεωρώ ότι καθόρισε και το DNA της ΚΕΑΝ. Ποιο είναι αυτό το DNA;

Το DNA μας είναι πολλά πράγματα μαζί. Πρώτα απ’ όλα η ελευθερία λόγου. Ο πατέρας μου είχε δώσει το ελεύθερο του λόγου σε όλους. Είχε δώσει το δικαίωμα σε όποιον ήθελε να κάμει εισηγήσεις, παρατηρήσεις, παράπονα κλπ, να τον επισκέπτεται και να του λέει τι θέλει να του πει. Από τον εργάτη μέχρι τον επιστήμονα. Και πάντα μελετούσε ότι του έλεγαν και πρότειναν. Όπως είπα και πριν, ο πατέρας μου ήταν ένας πολύ μελετηρός και μελετημένος άνθρωπος. Μελετούσε και ερευνούσε. Γι’ αυτό έλεγε πάντοτε, «εάν δεν το ξέρεις, ψάξε το, μην το αφήσεις να περάσει». Δεν απέρριπτε πράγματα, τα μελετούσε. Φρόντιζε δηλαδή να ήταν πάντα ενημερωμένος για όσα αφορούσαν τον τομέα μας. Επίσης έκανε πάντοτε πειράματα πάνω σε νέα προϊόντα και νέες πρώτες ύλες. Αυτό  συνεχίζει και  σήμερα η ομάδα επιστημόνων μας στο τμήμα Research and Development ( R&D ).

«Εδώ δεν έχουμε εργάτες, εδώ έχουμε συνεργάτες»

Να ρωτήσω κάτι άλλο. Η πρώτη σας επαφή με το εργοστάσιο, την ΚΕΑΝ, πότε ήταν; Σας έφερνε ο πατέρας σας στο εργοστάσιο;

Από πολύ μικρή. Θυμάμαι ότι είχαμε ένα υπάλληλο, τον Αντωνή, ο οποίος είχε μία μοτοσικλέτα που είχε μπροστά μία σιδερένια θήκη σαν το καλάθι που έβαζαν μέσα τα κιβώτια και με έβαζε μέσα και με έκανε βόλτες στο εργοστάσιο. Με τις αδελφές μου ουσιαστικά μεγαλώσαμε μέσα στο εργοστάσιο της ΚΕΑΝ. Γνωρίζαμε προσωπικά όλο το προσωπικό, όπως εξάλλου και ο πατέρας μας που  ήξερε όλους με το όνομά τους. Από τον εργάτη μέχρι τον επιστήμονα στο χημείο, τους πωλητές, τους προωθητές, τους πάντες. Σε ότι δε αφορά τους εργάτες, ο πατέρας μου έλεγε το εξής: «Εδώ δεν έχουμε εργάτες, εδώ έχουμε συνεργάτες». Και οι εργάτες το έγραψαν αυτό πάνω σε μια πλακέτα και την τοποθέτησαν στο χώρο παραγωγής.

Επομένως, επιστρέφοντας σε αυτά που συζητούσαμε πριν, θα πρόσθετα ότι βασικό στοιχείο του DNA και της κουλτούρας μας είναι και η σχέση μας με το προσωπικό και ότι τους βλέπουμε, όπως έλεγε και ο πατέρας μου, ως συνεργάτες και όχι ως εργάτες.

Υπάρχει κάτι που σας έλεγε ο πατέρας σας και έχει μείνει στη μνήμη σας;

Πολλά πράγματα μας έλεγε ο πατέρας μου. Πρώτα απ’ όλα είναι αυτό που είπα και προηγουμένως το ότι, «εάν δεν ξέρεις κάτι ψάξε το, μην το αφήσεις να περάσει». Επίσης μας έλεγε πάντοτε ότι «πρέπει να σπουδάσετε και να εργαστείτε. Μόνο έτσι ανοίγει το πνεύμα και γίνεστε χρήσιμοι άνθρωποι στην κοινωνία».

Από την Ελβετία στην Κύπρο

Εσείς έχετε σπουδάσει στην Ελβετία και εργαστήκατεγια λίγο καιρό ως ειδικός συνεργάτης στο διεθνές ινστιτούτο Τύπου στη Ζυρίχη. Μήπως αρχικά ο στόχος σας ήταν να ακολουθήσετε μια διαφορετική επαγγελματική πορεία;

Στην αρχή όπως όλοι οι νεαροί έχουμε άλλα όνειρα για άλλα πράγματα. Πράγματι αυτό που έκανα ήταν κάτι διαφορετικό. Μετά τα μαθήματα στο Πανεπιστήμιο πήγαινα στα Ηνωμένα Έθνη στη Γενεύη και παρακολουθούσα το τι γινόταν εκεί και λοιπά. Όταν ήρθα πίσω όμως άλλαξαν τα πράγματα. Ήρθα πίσω για να μείνω ένα δυο μήνες και να επιστρέψω να συνεχίσω τις σπουδές μου. Ήθελα να κάνω και κάτι άλλο. Μετά από καμιά εβδομάδα η δέκα μέρες, μου λέει ο πατέρας μου, «δεν θα κάθεσαι σπίτι, δεν είναι; Να έρθεις στο εργοστάσιο. Να έρθεις να βλέπεις, να κάμνεις και κάποια δουλειά ». Ήρθα λοιπόν στο εργοστάσιο και δεν ξαναέφυγα.

Η πρώτη σας δουλειά στο εργοστάσιο τι ήταν;

Εργαζόμουν στο γραφείο  του πατέρα μου.

Θέλω να ρωτήσω το εξής: Εσείς είσαστε η δεύτερη γενιά. Αυτή την στιγμή υπάρχει και τρίτη γενιά στον Όμιλο;

Υπάρχει. Τέσσερα από τα παιδιά μας. Σήμερα στον Όμιλο είμαστε οι δύο αδελφές, καθώς δυστυχώς χάσαμε τη μικρή μας αδελφή πριν δύο χρόνια και τέσσερα από τα έξι παιδιά μας.

Τίποτα δεν είναι τυχαίο

Το χαρτοφυλάκιό σας περιλαμβάνει αρκετές εταιρείες και 76 προϊόντα. Πόσο δύσκολο ή εύκολο είναι να παρακολουθείς ως επικεφαλής του Ομίλου ένα τόσο ευρύ κατάλογο προϊόντων, εργασιών και υπηρεσιών;

Κάθε εταιρεία έχει το διευθυντή της, κάθε τμήμα τον επικεφαλής.  Γίνονται συχνές συναντήσεις όπου συζητούνται  οι  αναφορές, οι εισηγήσεις,  τα προβλήματά  των τμημάτων και παίρνονται αποφάσεις.  Τα στοιχεία των πωλήσεων και όχι μόνο  παρακολουθούνται σε καθημερινή βάση από τον Γενικό Διευθυντή και τα τμήματα πωλήσεων.

Στην ουσία ακολουθείτε ένα μοντέλο αποκεντρωμένης διοίκησης;

Θα έλεγα πως ναι.

Σήμερα, τα προϊόντα KEAN έχουν παρουσία σε περισσότερες από 50 χώρες. Ο Όμιλος σας αποτελεί ένα παράδειγμα ότι κυπριακές εταιρείες, παρά το μέγεθος της χώρας μας, μπορούν να βλέπουν και προς τα έξω. Μήπως τελικά εμείς οι ίδιοι υποτιμούμε τους εαυτούς μας;

Όταν φέραμε την πρώτη ασηπτική γραμμή  Τetra Pak  αντιληφθήκαμε ότι οι δυνατότητες παραγωγής ήταν πολύ μεγάλες. Και έπρεπε να το αξιοποιήσουμε αυτό. Και η λύση βέβαια ήταν οι εξαγωγές. Στην πορεία  φέραμε δεύτερη, τρίτη και τέταρτη γραμμή Tetra Pak.  Εχουμε ένα καλό και ευέλικτο τμήμα εξαγωγών που σήμερα «πετά». Σήμερα οι εξαγωγές μας αποτελούν ένα πολύ μεγάλο μέρος του κύκλου εργασιών μας. Κι αυτό δεν είναι τυχαίο. Παρακολουθούμε την αγορά και προσπαθούμε καθημερινά να διευρύνουμε τον κατάλογο των πελατών μας αλλά και να κρατήσουμε τους υφιστάμενους

Προσφέρουμε ποικιλία  ποιοτικών προϊόντων και πάντα σύμφωνα με τις παραγγελίες των πελατών μας. Προσπαθούμε οι παραγγελίες  να φεύγουν στην ώρα τους και να είμαστε σωστοί απέναντι στους πελάτες μας. Αυτό είναι το μότο των εξαγωγών μας. Σωστά και ποιοτικά προϊόντα και συνεπείς στις υποχρεώσεις μας προς τους πελάτες μας. Με αυτό τον τρόπο έχουμε εξαπλωθεί σε πενήντα χώρες του κόσμου. Από τον Αραβικό κόσμο, μέχρι την Ασία, την Αμερική, την Αυστραλία, στην Αφρική, σε νησιά τις Αμερικής, Παρθένες Νήσους  κλπ.

Χυμός ΚΕΑΝ στις Μαλβίδες

Υπάρχει κάποιο ιδιαίτερο κατά κάποιο τρόπο περιστατικό με τα προϊόντα σας στο εξωτερικό για να μας το πείτε.

Ναι. θα αναφέρω ένα περιστατικό που μας είπε ένας συνεργάτης μας. Ο άνθρωπος πήγε στις Μαλβίδες και απολάμβανε τις διακοπές του και τη θάλασσα ξαπλωμένος στο κρεβατάκι του έξω από το ξενοδοχείο. Τον ρώτησε το γκαρσόνι αν θα πιει κάτι και αυτός παρήγγειλε χυμό. Όταν επέστρεψε το γκαρσόνι τον περίμενε μια ευχάριστη έκπληξη. Στο δίσκο υπήρχε χυμός της ΚΕΑΝ!

Πανδημία, η επόμενη μέρα

Να δούμε και το σήμερα. Πώς θα είναι τα πράγματα μετά την πανδημία;

Η πανδημία σίγουρα μας επηρέασε. Όταν ο πελάτης σου είναι κλειστός που θα πουλήσεις; Το 2020 ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά. Για παράδειγμα μια από τις  εταιρείες μας που ασχολείται με το  Horeca  επλήγει  κατά 80% καθώς ήταν κλειστά τα πάντα στον κλάδο της, ξενοδοχεία, εστιατόρια, καφέ, περίπτερα,  φούρνοι κλπ  Αλλά και οι άλλες μας εταιρείες επηρεάστηκαν. Περάσαμε όμως. Δύσκολα μεν αλλά περάσαμε. Λέμε ότι  το 2020 το έχουμε κατά κάποιο τρόπο διαγράψει.

Το 2021 άρχισε καλύτερα. Έως τα μέσα του έτους είχαμε μια σταθερή ανάπτυξη. Ο κόσμος άρχισε να αναπνέει, δεν υπήρχαν τα lockdowns, επιτράπηκε να κινείται ο κόσμος έξω, στα καφέ στα εστιατόρια, κινήθηκε καλύτερα ο τουρισμός, οι επιδοτημένες διακοπές στα ξενοδοχεία βοήθησαν πάρα πολύ και φθάσαμε σήμερα, προς το τέλος  του καλοκαιριού, σε περίπου κανονικά επίπεδα και ελπίζουμε καλύτερα τον επόμενο χρόνο.

Πολυδιάστατη κοινωνική δράση

Η ΚΕΑΝ προσφέρει από την ίδρυσή της στην κοινωνία μέσα από μια πολυδιάστατη κοινωνική δράση. Ακολουθούν η ερώτηση προς την κ. Κότσαπα και η απάντησή της.

Να πάμε και στην εταιρική κοινωνική ευθύνη. Τι σημαίνει για την ΚΕΑΝ εταιρική κοινωνική ευθύνη, «κοινωνική υπευθυνότητα», όπως την ονομάζεται στον Όμιλό σας;

Μεγάλη ευθύνη. Θέλω όμως να ξεκινήσω από τα παιδιά τα οποία όπως όλος ο κόσμος, αγαπούμε πολύ. Είμαστε ανοικτοί όλο το χειμώνα που είναι ανοικτά τα σχολεία και έχουμε καθημερινά λεωφορεία με παιδιά που έρχονται και επισκέπτονται το εργοστάσιο. Ιδίως τη χυμοποίηση εσπεριδοειδών που την κρατάμε όσο υπάρχουν φρούτα. Δυστυχώς όμως οι ποσότητες τους μειώνονται για διάφορους λόγους, συνεχώς. Μένουν έκπληκτα τα παιδιά όταν δουν τα σιλό γεμάτα πορτοκάλια και λεμόνια, άσπρα και κόκκινα γκρέιπφρουτ τα οποία χυμοποιούμε. Και όπως είπα και προηγουμένως, εκτός από τον χυμό,  από τη φλούδα βγάζουμε το αιθέριο έλαιο το οποίο είναι ένα φυσικό άρωμα  που χρησιμοποιείται  σε τρόφιμα, ποτά, καλλυντικά, στη ζαχαροπλαστική κι αλλού.

ΚΕΑΝΙΤΑKidds Club

Έχουμε ιδρύσει το ΚΕΑΝΙΤΑ Kidds Clubόπου  μέλη είναι  παιδιά συγκεκριμένων ηλικιών στα οποία στέλνουμε πάντοτε μια κάρτα γενεθλίων και για τα Χριστούγεννα και το Πάσχα  δωράκια με διδακτικό υλικό υπό τη  μορφή κάποιου χάρτινου παιχνιδιού κλπ. Κάθε 2 χρόνια οργανώνουμε ένα τεράστιο πάρτι Τα γενέθλια της ΚΕΑΝΙΤΑ στο χώρο του εργοστασίου όπου έρχονται δωρεάν τα μέλη του Kids Club, και όχι μόνο, με τους συνοδούς τους για να περάσουν ένα όμορφο απόγευμα με παιγνίδια, τραγούδια, χορό και διασκέδαση. Στο τελευταίο πάρτι πριν τον κορωνοϊό είχαμε περίπου 8 χιλιάδες άτομα.

Πέραν τούτου έχουμε κάμει και ένα μικρό μουσείο για παιδιά όπου τους διδάσκουμε τον υγιεινό τρόπο ζωής και επίσης προσπαθούμε να τους δημιουργήσουμε περιβαλλοντική συνείδηση μέσω διαφόρων δράσεων. Τους δείχνουμε τι μπορεί να κάνει ο άνθρωπος για να βοηθήσει τη φύση και αυτοί ως παιδιά πώς μπορούν να το κάνουν, τόσο για τη φύση, την ξηρά, τη θάλασσα, τη χλωρίδα, την πανίδα και το ζωικό βασίλειο. Είναι όλα σε μικρογραφίες και εκεί βλέπουν την αιολική δύναμη, τη δύναμη του νερού, όλα αυτά τα πράγματα σε μικρογραφίες.

Περιβαλλοντικά υπεύθυνη Εταιρεία

Επίσης μπήκαμε σε προγράμματα μαζί με το Tμήμα Δασών  και έχουμε φυτεύσει σε δύο τόπους, στα Σπήλια και τα Λύμπια,  με δικά μας έξοδα της τάξεως των 20 χιλ. ευρώ, δέντρα κυπριακά τα οποία θα  φροντίζουμε μέχρι να μεγαλώσουν. Αυτή η δράση γίνεται τα τελευταία χρόνια.

Μέρος της περιβαλλοντικής μας προσπάθειας είναι ότι τις φλούδες των φρούτων από τη χυμοποίηση τις δίνουμε σε κτηνοτρόφους που τις αξιοποιούν ως τροφή για τα ζώα τους. Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν, αφού ξηρανθούν,  και  ως λίπασμα σε καλλιέργειες.

Θεωρούμε ότι είμαστε μια περιβαλλοντικά υπεύθυνη Εταιρεία και στόχος μας είναι η ελαχιστοποίηση της επίδρασης που έχει η βιομηχανική μας δραστηριότητα μέσω διαφόρων δράσεων.

Πολύ σημαντική είναι επίσης η προσπάθειά μας να μειώσουμε το αποτύπωμά μας, στο περιβάλλον. Πώς; Μπήκαμε σε διάφορα προγράμματα. Έχουμε προχωρήσει στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πλαισίων για την παραγωγή ηλεκτρισμού δυναμικότητας 200 kwh  από την ηλιακή ενέργεια.  Σε όλες τις στέγες του εργοστασίου έχουμε εγκαταστήσει φωτοβολταϊκά για την παραγωγή ατμού για τις ανάγκες του εργοστασίου .

Ακόμη στη βάση οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πλέον χρησιμοποιούμε τις λεγόμενες «βιώσιμες» συσκευασίες Tetra Pak που είναι κατασκευασμένες κατά 70% από χαρτί το οποίο προέρχεται από φυτικά υλικά και σήμερα όλες μας οι συσκευασίες σε Tetra Pak είναι αυτό το χαρτί.  Χρησιμοποιούμε πλέον μόνο  καλαμάκια χάρτινα.

Θα ήθελα τέλος να αναφέρω ότι στα πλαίσια της κοινωνικής προσφοράς μας και  σε συνεργασία με τη Τράπεζα Αίματος  κάθε χρόνο οργανώνουμε στο εργοστάσιο αιμοδοσία με 30 σταθερούς αιμοδότες από την Εταιρεία μας.